Kobi'ler Geciken Alacak Tahsilinden Bunaldı, Ab Kuralı Tercüme Edilmeli

BÜYÜK alıcılar, ürün ve hizmetlerini kullandıkları KOBİ’lere ödemeleri keyfi şekilde 30, 60, 90 gün bazen daha uzun vadalerde yapıyor. KOBİ’ler ise önce bu büyük şirketlerle üretim ya da ticaret partneri olabilmek için sonra da bu kurumlardan tahsilat yapabilmek için çırpınıyor. Durumu KOBİ’ler lehine düzeltecek hukuki düzenlemeler için en geçerli referans olacak Avrupa Birliği’nin (AB) ‘ilgili mevzuatı’ da 2 yıldır tercüme bile edilmiyor. Avrupa Birliği Genel Müdürlüğü’nün, Temmuz 2008’de özet tercümesini yaptığı “Avrupa Birliği Küçük İşletmeler Yasası”nda yer alan “KOBİ’lere geç ödemelerin önlenmesi-KOBİ’lere zamanında ödemenin garantilenmesi” konulu madde halen İrlanda ve Portekiz’de uygulanıyor. İlgili AB Komisyonu bu uygulamanın üye ülkelerin tamamında en geç 2012 yılına kadar yürürlüğe girmesi gerektiğini belirtiyor. Uygulamaya göre, bir büyük işletme ya da kurum bir KOBİ’ye ödemesini kontrat tarihinden daha geç yaparsa geçen süre için AB’de geçerli libor faizine 7 puan ekleyerek ödeyecek. Bu kural AB ekonomisinde istihdam, üretim ve inovasyonda büyük ağırlığı olan KOBİ’lerin rekabet gücünü korumak, büyük şirket ve kurumlarca istismarını önlemek için getiriliyor. AB mevzuatına uyalım Türk Girişim ve İş Dünyası Konfederasyonu (TÜRKONFED) Başkanı Celal Beysel, şunları söyledi: “Geç ödeme meselesinin çok önemli problem olduğunu ve bir kanun çıkarılmasını istediğimizde, ‘dünyada böyle örnek var mı’ diye sordular. Önce Avrupa’ya baktık ve ‘Small Business Act’in tercümesini istedik. Türkçe özetini verdiler. Süreç 2000 yılında başlamış. AB, KOBİ’lere daha iyi şartlar sağlamak için 10 madde yazmış. 2008’de daha da katı kararlar almış. Türkçe özette bize yarar bir durum göremedik. Orjinalini okuduk ve tercüme etmedikleri öyle bir nokta çıktı ki şok geçirdik. Mealen AB ‘KOBİ’leri ayakta tutmak için geç ödeme alışkanlığını ortadan kaldırmak gerekir’ diyor. Şimdi biz de da ‘AB mevzuatına bir an önce uyalım’ diyoruz.” Hindistan uydu Celal Beysel, AB’nin KOBİ’lere geç ödeme alışkanlığıyla mücadele için kanunla kural koyma çabasına önce Türkiye için rakip olabilecek ülkelerin sağladığını İrlanda ve Portekiz gibi ülkelerin kuralı uyguladığını belirtti. Beysel, şöyle konuştu: “Hindistan 2006’da AB’nin 2000 yılı çalışmasını dikkate alarak daha kanun çıkarmış. Hindistan’da KOBİ’lere geç ödeme diye bir şey olamıyor. Kanun 45 gün sınırlama getirmiş. Bir büyük şirket, küçük şirket ile daha uzun vadeli bir sözleşme yapsa bile kanun geçerli ve 45 gün içinde ödeme yapılır. Ödeme 45 günü geçerse geçerli faizden 5 puan fazlası uygulanır. Bu uygulamayla Hindistan KOBİ’leri ülke ekonomisini ayağa kaldırdı.” Muhasebeci ‘hile verisi’ toplayacak İSTANBUL Serbest Muhasebece Mali Müşavirler Odası (İSMMMO) Başkanı Yahya Arıkan akademik eğitimini verdikleri “Bağımsız Adli Muhasebe Uzman-lığı”, sertifika prog-ramıyla, iş hayatında dedektif gibi hile verisi toplayan adli muhasebecilerin hizmet vermeye başlamasına az kaldığını belirtti. İSMMMO Başkanı Yahya Arıkan, kurumsal çatıları altında hizmet veren akademide verilen sertifika programları sonrası iş hayatında çok yakında “dedektif gibi hile verisi toplayan” muhasebecilerle karşılaşılacağını aktardı. Al Capone örneği Arıkan, İSMMMO Akademi bünyesinde gerçekleştirilen programda 75 muhasebeci ve mali müşavirin eğitim gördüğünü anımsatarak, ABD’de Al Capone’u yakalayan meşhur adli muhasebeci örneğinde olduğu gibi, Türkiye’de de işletmelerde hilelerin önlenmesi ve ortaya çıkarılmasına yönelik çalışma örneklerinin çok yakında görülmeye başlanacağını kaydetti. Uzmanların, mahkemelere yönelik şahitlik, dava destek danışmanlığı, taraflar arasında oluşan sorunları çözme gibi hizmet vereceğini belirten Arıkan, tüm dünyada muhasebe ve denetimde uzmanlık alanı olan bu hizmetin Türkiye’nin iş hayatında da vazgeçilmez bir biçimde hayat bulacağını vurguladı. Arıkan, hilelerin “işletmelerde varlıkların kişisel amaçlı kullanımı” ile “mali tabloların hileli düzenlenmesi” şeklinde özetlenebileceğini kaydetti. Sistem KOBİ’leri nasıl sıkıştırıyor Belediyeler ve kamu kuruluşları KOBİ’lere ödemelerini aylarca bazen 2 yıla kadar aksatıyor. Devlet kurumlarının ihalelerindeki mevzuat KOBİ’lere güvensizlik üzerine kurulmuş durumda. Her şeyi tamam KOBİ’den ‘iş bitirme belgesi’ gibi farklı taleplerde bulunuyorlar. KOBİ bu belge için de bir büyüğe ya komisyon ödüyor ya da işe ortak ediyor. KOBİ’ler Ar-Ge projelerinde aylarca harcama yapıyor destek, kararı çok geç alınıyor. Büyük sanayi şirketleri ödemelerde vadeyi keyfi olarak uzatıyor. KOBİ’lerin bu şirketlerden en çok duyduğu sözler şöyle: “Faturanız ilgili birime ulaşmadı, döviz kurunu yanlış hesaplamışsınız, ödeme vademizi 90 güne çıkardık.” Perakende zincirleri de zaman zaman vadelerde keyfi kararlar alıyorlar. Bankalar, KOBİ’lere sözde çok kolay kredi veriyorlar ama uygulamada teminat üstüne teminat istiyor. Bir büyük batarsa kaç ‘küçük’ götürüyor TÜRKİYE’de icra iflas kanunlarının da KOBİ’lerin aleyhine çalıştığını öne süren TÜRKONFED Başkanı Celal Beysel şöyle konuştu: “Mesela bir büyük sanayi şirketi battı ve bu şirkete üretim yapan benim firmam 3 senedir 250 bin lirasını alamıyor. Adam ürünümü almış, çekini yazmış. Ama sonra gitmiş ‘istem dışı yazılmış çek’ diye mahkemeye beyan vermiş. 3 senedir alamıyoruz. Daha neler neler. Ama büyük firmalar her durumda alacaklarına alıyor. Gönderiyor 10-15 avukat çatır çatır alıyor. Zavallı KOBİ alamıyor. Devlet bu konuda da KOBİ’lere öncelik tanıyan bir kanun çıkarmalı. Önce devlet vergisini alsın sonra işçi parasını alsın sonra da KOBİ’ler alacağını alsın. Böyle olursa bir büyük batınca onlarca KOBİ batmaz.” KOBİ’lerin ağırlığı ne Toplam üretimin yüzde 69’unu KOBİ’ler yapıyor. İstihdamın yüzde 79’u KOBİ’lerde çalışanlardan oluşuyor. Toplam katma değerin yüzde 67’i KOBİ’lerden. Inovasyon (ticari değeri olan yenilikçilik) en çok KOBİ’lerden çıkıyor. 2006 TARİHLİ MİKRO, KÜÇÜK VE ORTA ÖLÇEKLİ İŞLETMELERİN GELİŞTİRİLMESİNE DAİR KANUN - HİNDİSTAN YASASI 2006